Mimarlar Odası’nın açtığı dava sonucu Zerzevatçı, Elmalı ve Mahmutşevketpaşa’daki planlar iptal edildi.

Türk Mühendis ve Mimarlar Odaları Birliği’ne (TMMOB) bağlı Mimarlar Odası’nın başvurusu üzerine, Beykoz’un Zerzevatçı Mahallesi ile Elmalı ve Mahmutşevketpaşa mahallelerinin bir kısmını kapsayan imar planları mahkeme tarafından iptal edildi.

Planların temelini oluşturan Ekolojik Temelli Bilimsel Araştırma Raporu (ETBAR), Mimarlar Odası’nın açtığı dava sonrası iptal edilince, söz konusu planlar da yürürlükten kalktı. Bu karar, bölgede SİT derecelendirmesinin ardından planların baştan hazırlanmasını zorunlu kılacak.

Mimarlar Odası, iptal kararını sosyal medya hesaplarından “Kazandık” mesajıyla duyurdu. Öte yandan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yaklaşık 3,5 yıl önce Zerzevatçı Mahallesi’ni “nitelikli doğal koruma alanı” ve “sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanı” olarak tescillemişti. İmar planları ise Mayıs 2023’te, dönemin Bakanı Murat Kurum ve Beykoz Belediye Başkanı Murat Aydın’ın öncülüğünde askıya çıkmıştı.ETBAR Nasıl Hazırlanır?

“Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü Doğal Sit Alanlarının Değerlendirilmesine İlişkin Teknik Esaslar” uyarınca, alanlarında uzman akademik ekipler arazi çalışmaları ve gerekli incelemeleri yaparak raporu hazırlar.

Bilirkişi Raporu: “Alan Çok Değerli”

İstanbul 14. İdare Mahkemesi’nde görülen dava kapsamında 5 Mart 2024’te ekolog, çevre mühendisi, yaban hayatı uzmanı ve şehir plancılarından oluşan heyet bilirkişi raporu hazırladı. Rapordan öne çıkanlar:

Alan Boğaziçi Önemli Doğa Alanı içerisinde bulunuyor. Bu bölge, dünyanın en önemli kuş göç yollarından biri.

Bölgede 125 kuş türü tespit edildi; bunların 11’i tehdit altında.

Türkiye’deki kuş türlerinin yaklaşık %25’i bu alanda görülebiliyor.

Alan, İstanbul’daki süzülerek göç eden kuşların en iyi izlendiği Toygartepe’ye 700–850 metre mesafede.

Çevresi tamamen ormanlık; mevcut yasal koruma çerçevesinde restore edilebilecek ekosistem, planlanan kullanımlar ile daha da bozulabilir.

ETBAR’a Eleştiri

Bilirkişi raporunda, planlara dayanak oluşturan ETBAR’ın bilimsel yeterliliğinin tartışmalı olduğu vurgulandı. 246 sayfalık raporun yalnızca 43 sayfasında alanla ilgili bulgular bulunuyor; büyük bölümü konum bilgisi içermeyen bitki-hayvan listeleri, koordinat tabloları ve genel kurul kararlarından oluşuyor.